İslam Ansiklopedisi - Namaz ve Biz - Abdullah Dehlevî
   
Menü
  Ana Sayfa
  İletişim
  Yorum Ve Görüşleriniz
  Burdayiz
  Bize Destek Olun
  DOSTLARIMIZ
  Anket
  Ahir Zaman
  Al-i İmran Suresi
  Allah'tan Korkmak
  Allah'ın 99 İsmi
  A'raf Suresi
  Ashab-i Kehf
  Bakara Suresi
  BAS ÖRTÜSÜ
  Bediuzzaman Said Nursi
  Berat Kandili
  Büyük Günahlar
  Cennet Ve Cehennem
  Cinler
  Dinimiz
  Din Eğitiminde İnsanın Merkezileşmesi
  Din Ve İnsan
  El Zinasi
  Esmâül Hüsnâ
  Evreni Allah Yarattı
  Evrenin Ölümünün Ardından
  Esmaül Hüsnanin Önemi
  Esma-i Hüsnâ'dan Esintiler
  Esnaül Hüsna Faziletleri - Faydalari
  Esmaül Hüsna (Geniş Anlamlı)
  Esmaül Hüsna Zikirleri
  Filistine Destek İHH
  Filistine Destek K.Y.M
  Kiyamete Dogru
  Günün Konusu
  Site Haritasi
  Soru Cevap
  Şiirler
  Risale-i Nur
  Resim Galerisi
  İlahi Oku
  Peygamberlerimiz
  Gusül Ve Abdest
  Islamda Kadın ve Erkek
  Mezhebler
  Mucizeler
  ViDEOLAR
  SiiR
  Namaz Hakkında
  Namazın Edebi
  Namaz Vakitleri
  Namaz ve Sağlık
  Namazlar ve Niyet
  54 FARZ
  Zina Ve Çeşitleri
  Zinanin Kötülüğü
  Zina Ve Dünyevi Azabi
  Zinanin Uhrevi Azabi
  Göz Zinasi
  Göz Zinasi 2
  Gıybet
  Zulüm
  Kibir
  Kızmak
  Şehvet
  Haram ve Şüpheli Yemek
  Kur'an Ve Önemi
  Yunus Suresi
  Fil Suresi
  Kureyş Suresi
  Kuranin Önemi
  Kur'anin İnişi
  İnsan
  İbadetin Önemi
  Nefis
  Ölüm
  Oruç Ve Çeşitleri
  Oruçlarda Niyetin Vakti
  Orucu Bozan Şeyler
  Farz Oruçlar
  Oruç Çeşitleri
  Mübarek Aylar,Günler ve Geceler
  Kadir Gecesi
  Recep Ayı
  Regaib Gecesi
  Miraç Kandili
  Şaban Ayı
  Ramazan Ayı
  Şevval Ayı
  Kurban ve Kurban Bayrami
  Muharrem Ayı ve Aşure Günü
  Kutlu Doğum ve Mevlid Kandili
  Kıyamet
  Kıyamet Günü 1
  Kıyamet Günü 2
  Kıyamet Günü 3
  Hz. Mehdi
  İlahiler
  Karışık İlahi
 
  Esmaül Hüsna Esintisi Dergisi
  Ilk Müslümanlar
  Islam Tarihimiz
  Resimli Namaz Anlatimi
  Islam Alimleri
  Kabe
  Nasihatlar
  HlCRET
  Kuran Ögreniyorum
  DuaIar
  Ahlak Bilgileri
  Besmele Kampanyasi
  Tevhidisohbet
  Sahabaler
  Hadisler
  Osmanli Padisahlari
  Türkiye il ve ilçeler
  İl İl Namaz Vakitleri
  il il imsakiye - İftar Vakitleri
  Güzel Sözler
  Dursun Ali Erzincanlı
  Şifali Bitkiler
  ilmihal
  Unutulan Sünnetler
  İslami Resimler
  Salavat
  Bilim
  Ramazana Özel
  Kuran-ı Kerim Türkçe Meali
 
  Bediüzzaman Said Nursi Hayati
  Sözler
  Mektubat
  Lemalar
  Şualar
  Hür Adam Bediuzzaman Said Nursi - Fragman
 
  Atatürk
  Ödevler
 
  Teknoloji
 
  Google
  Faydalı Siteler
 
  Facebook
  Reklam

 



"O, yaratan, var eden, şekil veren Allah'tır. En güzel isimler O'nundur. Göklerde ve yerde olanlar O'nun şanını yüceltmektedirler. O, galiptir, hikmet sahibidir.(Haşr-24)"

 
ALLAH
(Uluhiyete mahsus sıfatların hepsini kendinde toplayan İsm-i Azam)

RAHMÂN
(Bütün yaratılmışlar hakkında hayır ve merhameti tercih eden)

RAHÎM
(Çok merhamet eden, nimet veren)

MELİK
(Bütün kainatın tek sahibi ve mutlak hükümdarı)

KUDDÛS
(Hatadan, gafletten ve her eksiklikten münezzeh)

SELÂM
(Esenlik veren, kullarını selamete çıkaran)

MÜ'MİN
(Gönüllere iman ışığını veren, vaadine güvenilen)

MÜHEYMİN
(Kainatın bütün işlerini gözetip yöneten)

AZÎZ
(Yenilmeyen yegane galip)

CEBBÂR
(İradesini her durumda yürüten, dilediğini zorla yaptırmaya muktedir olan)

MÜTEKEBBİR
(Her şeyde büyüklüğünü gösteren)

HÂLIK
(Büyün mevcudatı takdirine uygun şekilde yaratan)

BÂRİ'
(Bir model olmaksızın canlıları yaratan)

MUSAVVİR
(Her şeye şekil ve özellik veren)

GAFFÂR
(Daima affeden, tekrarlanan günahları bağışlayan)

KAHHÂR
(Her şeye her istediğini yapacak şekilde galip ve hakim)

VEHHÂB
(Karşılık beklemeden bol bol veren)

REZZÂK
(Bedenlerin ve ruhların gıdasını yaratıp veren)

FETTÂH
(Zorlukları kolaylaştıran ve iyilik kapılarını açan)

ALÎM
(Herşeyi çok iyi bilen)

KÂBID
(Rızkı tutan, canlıların ruhunu alan)

BÂSIT
(Rızkı genişleten, ruhları bedenlerine yayan)

HÂFID
(Alçaltan, zillete düşüren)

RÂFİ'
(Yukarı kaldıran, yükselten)

MUİZ
(Yücelten, izzet ve şeref veren)

MÜZİL
(Alçaltan, zillet veren)

SEMİ'
(Her şeyi işiten)

BASÎR
(Her şeyi gören)

HAKEM
(Son hükmü veren)

ADL
(Mutlak adalet sahibi, çok adaletli)

LATÎF
(Yaratılmışların ihtiyacını en ince noktasına kadar bilip, sezilmez yollarla karşılayan)

HABÎR
(Her şeyin iç yüzünden haberdar olan)

HALÎM
(Acele ile ve kızgınlıkla muamele etmeyen)

AZÎM
(Zatının ve sıfatlarının mahiyeti anlaşılamayacak kadar ulu)

GAFÛR
(Bütün günahları bağışlayan)

ŞEKÛR
(Az iyiliğe çok mükafat veren)

ALÎ
(İzzet, şeref ve hükümranlik bakımından en yüce, aşkın)

KEBÎR
(Zatının ve sıfatlarının mahiyeti anlaşılamayacak kadar ulu)

HAFÎZ
(Koruyup gözeten ve dengede tutan)

MUKÎT
(Bedenlerin ve ruhların gıdasını yaratip veren, bilip gücü yeten ve koruyan)

HASÎB
(Kullarının her yaptığını bilen, onları hesaba çeken)

CELÎL
(Azamet sahibi)

KERÎM
(Lütuf ve keremi çok bol ve çok geniş)

RAKÎB
(Büyün varlığı gözetleyip, kontrol eden)

MÜCÎB
(Dualara karşılık veren)

VÂSİ'
(İlmi ve merhameti herşeyi kuşatan)

HAKÎM
(Bütün emirleri ve işleri hikmetli olan)

VEDÛD
(Kullarını çok seven, sevilmeye gerçekten layık olan)

MECÎD

Türkiye'nin En Büyük
İslam Ansiklopedisi
Olma Yolunda Hızla Gelişen Bir Sitedir.
İslam Ansiklopedisi 2008 - 2021 ©

Hindistan'da doğup büyümüş ve burada imanî hizmetlerde bulunmuş büyük İslâm alimlerindendir. Hayatı boyunca Peygamber Efendimizin (asm) Sünnetini esas maksat telâkki edip, bu şekilde yaşamaya çalışmıştır. Aralarında, asrının müceddidi olarak kabul edilen Mevlânâ Halidi Bağdadî gibi büyük şahsiyetlerin bulunduğu çok sayıdaki mümtaz şahsiyete ders vermiş ve yetişmelerine vesile olmuştur. Nakşibendi tarikatına mensup olup, hocasının vefatı üzerine yerine geçmiş ve çok sayıda talebe yetiştirmiştir. Risâle-i Nur'da, Mevlânâ Halidi Bağdadi'nin Delhi'ye giderek kendisinden mânevî feyiz aldığı ve Nakşibendi tarikatına intisap ettiği belirtilmektedir. (Barla Lahikası, s. 117) Künyesi Abdullah bin Abdullatif Dehlevî şeklindedir.

Abdullah, 1743 yılında Pencap'ta doğdu. Babası alim, salih bir kimse olarak tanınan Abdullatif Efendidir. Abdullatif Efendinin, rüyasında Hazret-i Ali'yi (ra) gördüğü ve doğacak çocuğuna kendi adını vermesini istediği rivayet edilmektedir. Bu isteğe uyan baba, daha sonra dünyaya gelen oğluna Ali adını verdi. Ali büyüdükten sonra, Yüce Sahabenin isminden, ona olan büyük hürmet ve sevgisinden ötürü kendisine Ali ismiyle hitap edilmesini istemiyordu. Bundan dolayı ismini soranlara, Ali'nin hizmetçisi anlamına gelen Gulam-ı Ali şeklinde cevap verince, bu lakabıyla anıldı ve tanındı. Ancak, daha sonraları Peygamber Efendimizi rüyasında görünce, kendisine "Abdullah" ismiyle hitap edildiğini gördükten sonra, Abdullah adıyla da anıldı. Bu gelişmelerden sonra her iki isimle de tanınıp meşhur oldu.

Abdullah küçük yaştan itibaren üstün bir zekaya sahip olmasıyla dikkat çekti. Kur'ân-ı Kerimi çok kısa bir süre zarfında ezberledi. Aldığı dini ilimlerin yanında fen ilimlerini de öğrendi. Delhi'de Abdülaziz Dehlevî'den hadis derslerini alırken, Kadiri şeyhi Nasirüddin'den de tasavvuf derslerini aldı. Şeyh Nasirüddin'e intisap etmek istediyse de şeyhin erken vefatından ötürü bu isteği gerçekleşmedi. Bu tarikatın diğer ileri gelenlerinden istifade etti. Yirmi iki yaşına gelinceye kadar onların sohbetlerinde bulundu. Derslerini takip etti ve eğitimlerinden geçti.

Abdullah, daha sonra Nakşibendi tarikatı şeyhi olan Can-ı Canan Mazhar'ın yanına giderek ona talebe oldu. Şeyhin yanında yirmi iki yıl gibi çok uzun bir süre kalarak hizmetinde bulundu. Bu hizmetini şeyhin bir Şii tarafından öldürülmesine kadar devam ettirdi. Şeyhinin vefatından sonra da onun yerine geçti. Çok kısa zamanda etrafta ismi duyulmaya başlandı ve şöhreti kısa sürede yayıldı. İlminden istifade etmek isteyenlerin akınına uğradı.

Abdullah Dehlevî'nin feyzinden ve ilminden istifade eden birçok talebesi oldu. Bu talebeleri arasında müceddid olarak kabul edilen Mevlânâ Halid-i Bağdadi gibi büyük şahsiyetler de yer almaktadır. Ondan ders alan diğer büyük zatlar; Ebû Sa'îd Fârûkî, Mevlânâ Besâretullah, Mevlânâ Pîrzâde, Rauf Ahmed, Mevlânâ Muhammed Can, Mevlânâ Fadıl Gulam, Mevlânâ Şeyh Sadullah Sâhib, Mevlânâ Şeyh Abdülkerim, Mevlânâ Şeyh Gulam Muhammed, Mevlânâ Abdurrahman, Mevlânâ Seyyid Ahmed, Mevlânâ Seyyid Abdullah Magribî, Mevlânâ Pîr Muhammed ve Mevlânâ Muhammed Münevver gibi meşhur ve büyük şahsiyetlerdir.

Abdullah, kendisine gelenlere sadece tasavvuf bilgisini vermekle yetinmedi. Bunun yanında tekke ve zaviyelerde hadis, fıkıh, tefsir gibi İslam ilimlerini de ders olarak okuttu. Anadolu, Suriye, Irak, Hicaz, Horasan ve Maverünnehir gibi muhtelif yerlerden gelen insanlar, ilim ve feyzinden istifade etmek için ziyaretine geldiler. Kendisinden ders almak için Delhi'ye gelenlerden birisi de asrının müceddidi olan Halid-i Bağdadi Hazretleridir.

Risâle-i Nur'da, Halid-i Bağdadi ile birlikte Abdullah Dehlevî Hazretlerinin ismi de zikredilmektedir. Halid-i Bağdadi'nin Delhi'ye gittiği 1224 tarihi, Abdullah Dehlevî'nin yanına gidip manevi feyiz alması ve buradan ayrıldıktan sonra müceddidliğe başlaması hatırlatılmaktadır. Hicri on ikinci asrın müceddidi olarak kabul edilen Halid-Bağdadi ile Bediüzzaman arasındaki yüz yıllık tarihi tevafuklar da sıralanmakta ve buradaki benzerliklere dikkat çekilmektedir. (Barla Lahikası, s. 116-119)

Halid-i Bağdadi'nin Hindistan'a yönelmesi, Abdullah Dehlevî'nin feyzinden istifade etmek için Delhi'ye gitmeden evvel başından geçen ilginç bir hadise anlatılmaktadır; Dini vecibesini yerine getirmek maksadıyla Hicaz'a giden Mevlânâ Halid burada Peygamber Efendimize (asm) Farsça bir kaside yazdı. Hicaz'da görüştüğü büyük bir alimden nasihat isteyince Mekke'ye gitmesini, ama burada karşılaşacağı ve edep dışı gibi görünen şeylere hemen müdahale etmemesini tembih etti. Bu tavsiyeyi alan Mevlânâ Halid, bir Cuma günü Kâbe-i Şerife sırtını çevirip oturan birisini gördü. Dayanamayıp müdahale etti. Yaptığı edep dışı hareketin sebebini, Kâbe'ye niçin sırtını döndüğünü sordu. Mümine, hürmetin ehemmiyetini hatırlatan söz konusu şahıs, daha sonra kendisine yapılan nasihatı ne çabuk unuttuğunu hatırlattı. Bunun üzerine özür dileyen Mevlânâ Halid-i Bağdadi, ayrıca o zattan kendisini talebe olarak kabul etmesi ricasında bulundu. Bu istek üzerine, söz konusu şahsın Hindistan'a gitmesini tavsiye ettiği, orada bulunan büyük şahsiyetten ders alması telkininde bulunduğu ve tavsiye edilen büyük alimin de Abdullah Dehlevî olduğu rivayet edilmektedir. (http://www.dinibilgiler.org/)

Abdullah Dehlevî, talebelerine, özellikle namazın ehemmiyeti konusunda ısrarlı telkinlerde bulundu. Namazın cemaatle kılınmasını tavsiye etti. Bütün ibadetlerin namaz içinde toplandığını, namaz kılınınca Kur'ân-ı Kerim okunduğunu, Peygamber Efendimize (asm) salavat getirildiğini, günahlara tövbe edilerek, kişinin ihtiyaçları ve arzuları için Allah'a niyazda bulunduğunu söyledi. Bu arada, kâinatta mevcut diğer varlıkların da kendilerine özgü bir tarzda ibadet ettiklerini de belirtti. Namazın müminin miracı olduğunu, Cenâb-ı Hakk'ın huzuruna çıkıldığını ve bunun da büyük bir nimet olduğunu, insanı yücelttiğini ifade etti. Ayrıca, Peygamber Efendimizin de hadislerinden örnekler vererek, "Gözümüzün nuru ve lezzeti namazdadır" hadis-i şerifini hatırlattı.

Seksen küsur yıl gibi bereketli ve semereli bir ömür yaşayan Abdullah Dehlevî bu süre zarfında çoğu zaman maddi sıkıntı içinde yaşadı. Ancak, bu durumundan hiçbir zaman şikayetçi olmadığı gibi, bu duruma kanaatkâr bir şekilde sabredip davranılmasını şeref olarak addettiklerini belirtti. Kendisinin ve talebelerinin ihtiyaçlarının karşılanması maksadıyla, hükümdar ve bilahare vali Emir Han maddi yardımda bulunma teklifinde bulundularsa da bu teklifleri kabul etmedi. Rızkın kefilinin Cenâb-ı Hakk olduğunu, "Gökte de rızkınız ve size vaad olunan şeyler vardır" (Zariyat; 22) meâlindeki Âyet-i Kerimeyi hatırlattı.

Abdullah Dehlevî, uzun süren iman ve irfan hizmetinin hitam bulduğu 1824 yılında Delhi'de vefat etti. Cenâzesi, üstâdı Cân-ı Cânân Mazhâr'ın yanına defnedildi.

Kaynak: Risale-i Nur enstitüsü

Başa Dön

   
Senden Önce 93 ziyaretçi (419 klik) Kişi Buradaydi.
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol