Sual: Orucu bozup bozmayan şeyler hakkında genel bilgi verir misiniz?
CEVAP
Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç, orucu bozmaz. Çünkü, sağlam deriye sürülen ilaç, deriden içeriye girse de orucu bozmaz. Dil altına konulup emilenler bozar. Kulağa konulan ilaç da bozar.
Morfinle dişini çektirdikten sonra, oruç bozulduğu için, yiyip içene kefaret gerekmez, kaza gerekir. Bir hastalık sebebiyle de iğne [enjeksiyon] yapılınca oruç bozulur ve kaza gerekir. Oruç bu şekilde bozulduktan sonra yiyip içmek, kefaret gerektirmez. Diş çektirmek orucu bozmaz. Dişten çıkan kan yutulursa oruç bozulur. Ramazan orucunu tutarken iğne vurduranın veya dişinden çıkan kanı yutanın orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez.
İstemiyerek ağız dolusu kusmak orucu bozmaz. İsteyerek, zorlıyarak az bir kusma da orucu bozmaz ise de, ağız dolusu kusmak bozar. Hadis-i şerifte (Kendiliğinden ağız dolusu kusanın orucu bozulmaz. İsteyerek ağız dolusu kusanın orucu bozulur, kazası gerekir.) buyuruldu.
Tıraş olurken kanayan yere, kanın durması için kantaşı sürmek orucu bozmaz.
Gündüz uyurken ihtilam olunca oruç bozulmaz. Uyanınca ilk fırsatta gusledilir. Hadis-i şerifte, (İhtilam olmak orucu bozmaz.) buyuruldu. Gusletmekle de oruç bozulmaz. Guslederken vücudun içine su girmemesine dikkat etmelidir! İçeri su girerse oruç bozulur.
Basur dışarıda iken taharetlendikten sonra, yaş olarak içeri girerse oruç bozulur. Taharetlendikten sonra kurulanırsa bozulmaz.
Bir hasta, ilaç alarak, orucunu bozsa, kefaret gerekmez. Çünkü dinimizin bildirdiği bir özürle, yani zaruretle oruç bozulunca yalnız kaza gerekir. Fakat basit bir hastalık için oruç bozmamalıdır!
Abdest alırken hata ile boğazına su kaçan, orucu bozulduğu için yiyip içse, yalnız kaza gerekir.
Kulağa damlatılan ilaç orucu bozar. Göze damlatılan ilaç bozmaz. Dişe konulan ilaç, yutulmadığı müddetçe orucu bozmaz. Hatta ilacın tadı boğazda hissedilse de bozmaz. Ağızdaki yara, namazda okumaya mani değilse, ilaçla gargara mekruh olur. Okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz. Çünkü özür vardır.
Oruçlu iken dişleri macunla fırçalamak mekruhtur. Boğaza kaçarsa oruç bozulur.
Ramazan-ı şerifte gündüz muayyen hali sona eren kadın, bir şey yiyip içmeden oruçlu gibi durur. Fakat oruçlu iken muayyen hali zuhur eden kadının, oruçlu gibi durması gerekmez, yiyip içebilir.
Yaraya sürülen merhemin, sindirim yoluna veya beyne gittiği bilinmiyorsa oruç bozulmaz.
Tozlu, dumanlı şey koklamak, başkasının içtiği sigara dumanı yahut tütsülerin dumanını çekmek orucu bozar. Fakat ağzından veya burnundan boğazına toz, duman kaçsa, oksijen gazı tüpü ile sunî hava verilse, başkalarının içtiği sigaranın dumanı ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa, oruç bozulmuş olmaz. Unlu işlerde çalışanın sakındığı halde, ağzına burnuna giren un tozları orucu bozmaz. Kömür işinde çalışan kimsenin ağzına, burnuna kömür tozu girse, orucu bozulmuş olmaz. Çünkü bundan sakınma imkanı yoktur. Diğer toz ve dumanların hükmü de böyledir. (Dürer)
Sual: Damardan serum verilmesi, sadece imam-ı azama göre orucu bozduğu söyleniyor. Diğer mezheplere göre bozmuyor mu? Serumla gıda ve deva verilebiliyor. İhtiyacı olan suyu, gıdayı ve ilacı serumla alan kimsenin orucu bozulmaz mı? Oruçta gaye, yiyip içmeyi terk etmek olduğuna göre, ağız yolu ile değil de, damar yolu ile yiyip içenin orucu niçin bozulmaz?
CEVAP
Dört mezhepte de, sağlam deriye konan ilaç, gıda ve deva, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz. Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Sağlam deriden içeri girdiği için dört mezhepte de orucu bozmaz. Bunun gibi, sağlam deriye konan nikotin yakısı da, vücut tarafından emildiği halde, dört mezhepte de orucu bozmaz.
Tabiî menfezlerden [deliklerden] giren şeyler orucu bozar.
Şafiîde, kulak tabii menfezdir. Kulağa konan sıvı-katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar. Şafiide idrar yolu da tabii menfezdir. Buraya ilaç, hatta pamuk konsa bile orucu bozar.
Dört mezhepte de ve bütün imamlara göre, yaraya konulan ilaç, cevfe [içeriye] giderse oruç bozulur. Şâfiî mezhebinde, dimağ [beyin], karın, bağırsak, mesane birer cevftir. Meselâ, baştaki kemik yarılsa, buradaki yaraya konulan ilaç, cevfe, yani beyne gideceğinden oruç bozulmuş olur.
Şafiî’de karna bıçak saplansa, bıçağın ucu mideye, yani cevfe girdiği için oruç bozulur. Sağlam deriden bıçak cevfe girince oruç bozulduğu gibi, iğne ile adaleyi veya damarı yırtarak verilen ilaç, cevfe ulaşınca oruç bozulmuş olur. Hanefi’de ise, bıçak tamamen midenin içine girerse oruç bozulur.
Bugün tıpta, serumun mesaneye, dimağa ve vücudun her yerine gittiği kesin olarak bilinmektedir. O hâlde serum, dört mezhepte de orucu bozar. Sadece kaza gerekir. (Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç, cevfe, [yani dimağ ve mesane gibi yerlere] gitmez) demek, çok yanlış olur, ilme ters olur.
Bütün doktorlar, damardan veya adaleden verilen ilacın, dimağ ve mesaneye gittiğini bildiriyorlar. O halde, işin aslını bilmeyenlere kanıp da, enjeksiyonla orucu telef etmiyelim.
[Buradaki hanefi mezhebi ile ilgili bilgiler, Tahtâvî, Mebsut, Bedayi ve benzeri kitaplardan, Şâfiilerle ilgili bilgiler ise, Mecmû, Muğnil muhtaç, Tuhfe, Envâr, Kummesrâ, Bâcuri, Şerh-i İbni Bâcuri gibi muteber eserlerden alınmıştır.]
Sual: Bir hoca, (Hanımı ile ilişkide bulunmak orucu bozmaz) dedi. İlişki orucu bozmaz mı?
CEVAP
Bunu bir hocanın söylemesi mümkün değildir. Muhakkak bir yanlış anlama vardır. Cahil bir kimse bile böyle şey söylemez. İlişkide bulunmak orucu bozar ve kefaret gerekir. (Dürer)
Şâfiî mezhebinde, ilişkide bulunan erkeğe kefaret gerekir, hanıma ise kefaret gerekmez, fakat yine orucu bozulmuş olur, sadece kaza gerekir. (Tuhfe)
İlişkide kefaretin gerçekleşmesi için şu şartların bulunması gerekir:
1- Ramazan orucunu bozmuş olması gerekir. Ramazan orucunun kazasını tutarken veya başka oruç tutarken, bozana kefaret gerekmez.
2- Ramazan orucuna imsakten önce niyet etmiş olmalıdır. İmsakten sonra oruca niyet ederse veya hiç niyet etmeden ilişkide bulunursa, haram işlemiş olursa da, yalnız kaza gerekir.
3- Kasten ilişkide bulunmuş olmalıdır. Eğer unutarak ilişkide bulunmuşsa, kefaret gerekmediği gibi, oruç da bozulmuş olmaz, unutmak özür olur. Kefaret, orucu bozmanın değil, mübarek Ramazan-ı şerif ayının hurmet ve namus perdesini yırtmanın cezasıdır.
4- İlişki, imsak vaktinden sonra yani gündüz olmalıdır. Eğer imsak vaktine daha var zannı ile ilişkide bulunduktan sonra, imsak vaktinin geçmiş olduğunu anlarsa, kasten orucunu bozmadığı için sadece kaza gerekir, kefaret gerekmez.
5- İlişkiden sonra oruç tutamayacak kadar hasta olan kimseye kefaret gerekmez. Bunun gibi bir kadın ilişkide bulunduktan sonra, hayz hali vuku bulursa, yine kefaret gerekmez.
6- Kefaret olması için, ikamet ettiği yerde orucunu kasten bozmuş olmalıdır. Eğer seferde iken bozarsa, kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak farz değildir. Seferde oruç tutmayan, sonra kaza eder.
7- Karı-koca kendi arzuları ile ilişkide bulunmuş olmalıdır. Mülci ikrah ile zorlanırsa, kefaret gerekmez. İkrah, bir insanı, istemediği birşeyi yapması için, haksız olarak zorlamak demektir. Birini zorlamanın ikrah olması için şu dört şart gerekir:
Zorlayan kimsenin, korkuttuğu şeyi yapabilecek kuvvette olması, zorlananın korkutulan şeyin muhakkak yapılacağını bilmesi, korkutulan şeyin, ölüm veya bir uzvun kesilmesi veya üzücü birşey olması, zorlanan şeyin, yapılmaması gereken birşey olması gerekir. (İbni Abidin, Dürer-ül-hükkâm)
Bazı kimseler de, masturbasyonun orucu bozmadığını, bazıları da bozduğunu ve kefaret gerektiğini söylüyorlar. Bunların ikisi de yanlıştır. Masturbasyonun orucu bozduğu, fakat sadece kaza gerektiği, Hindiyye, Bahr ve Dürr-ül-muhtâr ve diğer fıkıh kitaplarında yazılıdır. Bir Ramazanda iki defa masturbasyon yapana kefaret de gerekir. Çünkü Ramazanın bir gününde, kaza gereken birşey yaparak orucunu bozan kimse, başka gününde de bu şeyi kasıtla yine yaparsa, kefaret de gerekir.
Sual: Sigara içilen bir kahvede oturmakla oruç bozulmuş olur mu?
CEVAP
Kendi isteği ile içine veya genzine duman çekmek orucu bozar. (N. İslâm)
Buradan anlaşılıyor ki, sigaradan nefret eden bir kimse de, kendi isteği ile, sigara içilmiş bir odaya girip dumanı teneffüs etse, orucu bozulur ve sadece kaza gerekir.
Dumandan sakındığı hâlde, ağzına veya burnuna duman girse, orucu bozulmaz. İstemiyerek ağza, burna giren tozlar da bozmaz. Çünkü bundan sakınma imkânı yoktur.
Sual: Ventolin, Salbutol gibi ağıza püskürtülen ilaçlar orucu bozar mı?
CEVAP
Bahsettiğiniz ilaçları kullanınca oruç bozulur.
Sual: Erkeklerin idrar yoluna koyduğu pamuk, Şâfiî mezhebine göre orucu bozar mı?
CEVAP
Pamuk tamamen kaybolmuşsa, Şâfiîde oruç bozulmuş olur.
Sual: Kadın ve erkeğin ilâç olarak kullandıkları fitil, orucu bozar mı ve guslü gerektirir mi?
CEVAP
Gündüz kullanırsa oruç bozulur. Fakat guslü gerektirmez.
Sual: Burnum kanadı. Bu arada genzime giden kanı yuttum. Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Burundan genize giden kanı veya dişi kanayan ağzındaki kanı yutunca, yanî kan mideye gidince oruç bozulur. Sadece kazâ gerekir. (Mevkûfât)
Sual: Buruna sıvı ilâç veya tuzlu su çekmek orucu bozar mı?
CEVAP
Beyne veya boğaza giderse bozar.
Sual: Kulağı antiseptikli su ile yıkatmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozar. İlâçsız su ile yıkamak bozmaz.
Sual: Hasta, su buharını teneffüs etse orucu bozulur mu?
CEVAP
Ciğerlere giderse bozar.
Sual:
1- Kalb hastasıyım. Bazan çok ağrı oluyor. Hap alınca ağrı geçiyor. Ramazanda oruçlu iken ağrı tuttuğunda ilâç alırsam, kazâ mı, kefâret mi icâb eder?
CEVAP
Zarûret olduğu için yalnız kazâ gerekir. Göğüse sürülen ilâçları kullanmak iyi olur.
2- Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç, orucu bozar mı?
CEVAP
Sağlam deriye sürülen ilaç, içeriye gitse de orucu bozmaz. Dil altına konulup emilen bozar. (Tahtavî)
Sual: Diş çektirmek orucu bozar mı?
CEVAP
Diş çektirmek orucu bozmaz. Eğer diş çektirilirken iğne vurulursa, oruç bozulur. Dişten çıkan kanı yutmakla da oruç bozulur. Ramazan orucunu tutarken iğne vurduranın veya dişinden çıkan kanı yutanın orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez. (M. Felâh)
Sual: Oruçlu iken namazda okumama mâni olacak ağızdaki yaralar için, yutmadan ilaçla gargara yapıyorum. Mekruh olur mu?
CEVAP
Ağızdaki yara, okumaya mâni değilse, ilaçla gargara mekruh olur. Okumaya mâni olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz. Çünkü özür vardır. (Tahtâvî)
Sual: Ağrıyan dişe, göze ve kulağa ilaç konsa oruç bozulur mu?
CEVAP
Kulağa damlatılan ilaç orucu bozar. Göze damlatılan ilaç bozmaz. Dişe konulan ilaç, yutulmazsa orucu bozmaz. Hatta ilâcın tadı boğazda hissedilse de bozmaz. (Mecmaul-fetâvâ)
Sual: Yaraya konan ilaç orucu bozar mı?
CEVAP
Yaraya sürülen merhemin, sindirim yoluna gittiği bilinmezse oruç bozulmaz.
Sual: Epilasyon orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: Oruçlu iken çiçek, esans koklamak orucu bozar mı?
CEVAP
Çiçek, esans koklamakla oruç bozulmaz, mekruh da değildir. (R. Muhtâr)
Sual: Ağızdaki az bir kanı yutanın namazı ve orucu bozulur mu?
CEVAP
Az olduğu için bozulmaz.
Sual: Oruçlu iken gusletmek orucu bozar mı?
CEVAP
Gusletmekle oruç bozulmaz. Ancak ağızdan, burundan içeri su kaçarsa veya su içine oturulunca veya taharetlenirken içeri su kaçarsa oruç bozulur. (Dürer)
Sual: Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: İmsâk vakti sona ererken yaraya konan sıvı ilâç, sabah vakti girdikten sonra emilmeye başlasa oruç bozulmuş olur mu?
CEVAP
İmsâktan önce konulduğu için bozulmaz.
Sual: Makata konan pamuğun bir kısmı dışarıda kalsa orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz, hepsi içeri girerse bozar.
Sual: Yalan, gıybet, harâma bakmak gibi günâhlar orucu bozar mı?
CEVAP
Hadîs-i şerîfte, (Gıybet etmek, söz taşımak, yalan yere yemin etmek, nâmahreme şehvetle bakmak orucu bozar) buyuruldu. İmâm-ı a'zâm hazretleri, bu hadîs-i şerîfi açıklıyor ve, (Bu günâhlar orucun sevâbını bozar, sıhhatini bozmaz, oruç mekrûh olur) buyuruyor. Yanî bu günâhları işliyen, oruç borcundan kurtulur ise de, oruca mahsûs büyük sevâba kavuşamaz. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:
(Nice oruç tutan vardır ki, açlık ve susuzluktan başka bir şey elde etmez.) [I. Mâce]
Oruç, mü'minler için bir nimet ve emânettir. Emânete riâyet etmek lâzımdır. Onun zâyi' olmaması için şartlarını ve edeplerini gözetmek îcâb eder. Harâma bakmaktan sakınmalıdır! Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:
(Harâma bakmak, şeytanın zehirli bir okudur. Allahtan korkup bunu terkedene, Allahü teâlâ öyle bir îmân verir ki, tatlılığını kalbinde bulur.) [Hâkim]
Oruçlu, dilini de korumalıdır! Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:
(Oruç, ateşe kalkandır. Gıybetle parçalanmadıkça korur. Oruçlu câhillik edip de kötü söz söylemesin! Biri kendine sataşırsa, "ben oruçluyum" desin!) [Buhârî]
Gözü ve dili günâhlardan koruduğumuz gibi, kulağımızı da korumamız lâzımdır. Konuşulması harâm olan şeyi, dinlemek de harâmdır. El, ayak ve diğer uzuvları da harâmdan korumalıdır! Oruç tutup a'zâları ile günâh işleyen, ilâç yerine zehir içen hastaya benzer. Çünkü günâh zehirdir. İbâdetlerimizin sevâbını yok eder. Onun için oruçlarımızı ve diğer ibâdetlerimizi harâm işleyerek sevâbsız hâle getirmemeliyiz!
Sual: Bir hasta, ilaç alarak, orucunu bozsa, kefaret gerekir mi?
CEVAP
Dinin bildirdiği bir özürle, yani zaruretle oruç bozulunca, yalnız kaza gerekir.
Sual: Depresyon halinden şuursuz olarak oruç bozunca kefaret gerekir mi?
CEVAP
İmsaktan sonra, ezan okunurken, ne yaptığınızı bilmeden orucu bozmuşsanız kaza gerekir. Eğer orucu bozduğunu biliyorsanız, kefaret gerekir. Anlattığınız depresyon hâlinden sanki şuursuz olarak bozduğunuz anlaşılmaktadır. Şuursuz bozulunca da kaza gerekir.
Sual: Orucunu bir mazeretle bozan hastaya kefâret mi, yoksa kazâ mı gerekir?
CEVAP
Dînimizin bildirdiği bir özürle orucunu bozan hasta, o gün yediği orucu daha sonra uygun bir günde kazâ eder. Kefâret lâzım olmaz. (Hindiyye)
Sual: Morfinle dişini çektirdikten sonra, "orucum bozuldu" diye yiyip içene kefâret mi gerekir?
CEVAP
Hayır kefâret gerekmez, kazâ gerekir. Bir hastalık sebebiyle de iğne [enjeksiyon] yapılınca oruç bozulur ve kazâ lâzım gelir. Oruç bozulduktan sonra yiyip içmek, kefâret gerektirmez. (R.Muhtâr)
Sual: Abdest alırken hata ile boğazına su kaçan kimse, orucu bozulduğu için yiyip içse, kefaret mi gerekir?
CEVAP
Orucu kasten bozmadığı için, yalnız kaza gerekir. (Hidâye)
Sual: Nisâiyeci bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir?
CEVAP
Doktor, eldivene herhangi bir ilaç, yağ sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir. (Dürer)
Sual: Oruçlu olduğunu unutarak yiyen, sonra bilerek yiyip içmeye devam ederse, kefâret gerekir mi?
CEVAP
Oruçlu olduğunu unutarak yiyen kimse, orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içmeye devam ederse kazâ lâzım olur, kefâret lâzım olmaz. Eğer oruçlu olduğunu unutarak yedikten sonra, unutarak yiyip içmenin orucu bozmadığını bildiği hâlde, kasten yiyip içmeye devam ederse, hem kazâ, hem de kefâret lâzım olur. (Nûr-ül-izâh)
Sual: Ramazanda birkaç gün oruç tutmadım. Kefâret gerekir mi?
CEVAP
Ramazan ayında mazeretsiz oruç tutmamak harâmdır, büyük günâhtır. Önce tutulmayan oruçlar için tevbe edilir. Sonra gününe gün yanî kaç gün tutulmamışsa o kadar gün kazâ orucu tutulur. Bir kimse, Ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kazâ orucu tutar. Bu oruçlara kefâret gerekmez. Kefâret, oruç tutmamanın değil, niyetli iken Ramazan orucunu mazeretsiz bozmanın cezâsıdır. (Hindiyye)
Sual: 1- Omuzlarım ağrılar şiddetleşti. Doktor iğne yapılması gerektiğini söyledi. Yapılacak iğne orucu bozar mı? Bozarsa gününe gün mü tutulacak yoksa kefaret orucu mu tutulacak?
CEVAP
İğne olmak (enjeksiyon) orucu bozar kaza gerekir, yani gününe gün tutulur, kefaret gerekmez.
2- Omuz ve sırt ağrılarından dolayı krem kullanıyorum. Bunun oruca bir zararı olur mu?
CEVAP
Hiç bir krem orucu bozmaz.
Sual: Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest bozulur, oruç bozulur mu?
CEVAP
Kan ağızdan dışarı çıkarsa bozulur. Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur. Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz.
Sual: Harama bakmak, gıybet etmek, kötü söz söylemek, caiz olmayan şeyleri dinlemek, bunların orucun faziletine bir mahzuru var mı?
CEVAP
Dediğiniz şeylerin hepsi orucun sevabını azaltır, fakat orucu bozmaz. Akşam içki ile orucunu açsa, yine oruç tutmuş olur, oruç borcundan kurtulur, fakat orucuna sevap alamaz. Yalan söyleyen, harama bakan da öyle. Demek ki orucu bozan şeylerle, orucun sevabını gideren şeyler farklıdır.
Sual: Masturbasyon yapmak sadece kaza gerektiğini yazdınız. Benim aklıma göre
kasten orucu bozuyor, kefaret gerekir diyorum. Hangi kitapta kaza gerektiği yazılıdır?
CEVAP
Masturbasyon, yalnız kaza lâzım olduğu, Fetavai- Hindiyye, Bahrürraik ve
Dürr-ül-muhtâr kitaplarında yazılıdır. Kefaret gerekir diye hiç bir kitapta yoktur. Akıl ile din olmaz. Dinde nakil şarttır.
Sual: Porno film seyrederken cünüp oldum. Sadece baktım, başka şey yapmadım. Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Sadece bakarak cünüp olunca oruç bozulmaz. El ile veya başka bir şeyle cünüp olmaya yardım edilmişse, o zaman kaza gerekir.
Sual: Nezle olduğum için burnumun içine gelen akıntıyı geri çekip yuttum, orucum bozuldu mu?
CEVAP
Bozulmadı.
Sual: Gündüz uyurken ihtilam olmuşum, orucum bozuldu mu?
CEVAP
Gündüz ihtilam olunca da oruç bozulmuş olmaz.
Sual: 1- Oruçlu iken gusl ederken, gargara yapınca, mutlaka boğazıma su kaçtı gibi his ediyorum, belki vesvese de olabilir. Ama, bana, gargara yapınca kaçmaması imkansız gibi geliyor. Ne yapmam gerekir?
CEVAP
Oruçlu iken gargara yapılmaz, yapma yani.
2- Daha önce sormuştum ama vesvese sebebiyle tekrar soruyorum: Malikiyi taklid ediyorum. Gusl ederken, ilk önce niyet edip, sonra avret yerlerini yıkayıp sonra kalan vücudu yıkasak, yeniden abdest almak gerekir mi?
CEVAP
Gerekmez.
3- Yeniden abdest almamak için nasıl yapmak gerekir?
CEVAP
Avret yerine bir daha dokunmaman gerekir.
4- Otobüste abdestli olarak gider iken, gözlerimiz kapanıyor, ama kapanmasıyla açılması bir oluyor. Belki de birkaç saniye uyuyup uyanıyoruz. Bu durum abdesti bozar mı?
CEVAP
Koltukta oturuyorsan ve sırtını yaslanmışsan abdestin bozulur. Ayakta isen bozulmaz.
Sual:1- Dişim ağrıdı, ilaç koydum. Fakat ilacın tadını boğazımda duydum. Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Bozulmadı.
2- Ağzıma balgam geliyor, yutuyorum, oruç bozuluyor mu?
CEVAP
Balgamı yutmakla oruç bozulmaz
3- İmsak vakti çok yemek yiyorum. İmsak çıktıktan sonra yemek kaynarken ağzıma geliyor, yutuyorum. Orucum bozuluyor mu?
CEVAP
Bozulmaz. Hatta ağzınıza gelen kusmuğun geri gitmesi de orucu bozmaz.
4- Oruçlu iken burnumuza su çektik ve genzimizden geçip ağzımızdan çıktı ama yutmadık, oruç bozuldu mu?
CEVAP
Evet bozuldu. Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genize ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Nimeti islamda orucu bozup kazayı gerektirenlerin 13.maddesinin dip notunda böyle yazıyor.
5- Abdest alınca veya ağzımızı yıkayınca kalan yaşlığı yutmak orucu bozar mı?
CEVAP
Ağzı yıkadıktan sonra ağızda kalan yaşlığı tükürük ile yutmak orucu bozmaz.
6- Ağzımızdaki tükürük, dışarı çıksa, mesela dudağımızdan aşağı doğru sarksa, onu yalayıp yutsak orucumuz bozulur mu?
CEVAP
Tükürüp tükürüğümüzü yalarsak oruç bozulur, kaza gerekir. bahsettiğiniz şekilde olursa oruç bozulmamış olur. Sanki bir kısmı daha ağzımızda oluyor.
Sual: Hayzlı kadın o gün yiyip içebiliyor mu, sadece su içer gün boyu birşey yemez diye bir söylenti var?
CEVAP
Niye su içiyor da, cola falan içmiyor, bir şeyler yemiyor. Bunların aslı yoktur. Her şey yiyip içebilir. Ama başkalarının gözü önünde yiyip içmemelidir.
Sual: 1- Amerikadan yola çıkıyorum. Gece yolculuğu yapacağım. Sahur vaktinde uçakta olacağım, hangi ülkeye göre imsak vaktini esas alacağım. Evim Hollandada. Eve dönünce Hollanda'nın iftar vaktini mi esas alacağım?
CEVAP
Çıktığınız ülkenin yani Amerikanın imsak vakti esas alınır. Gittiğiniz yerin de iftar vakti esas alınır. Yani Hollandanın. Güneş batmadan iftar edilmez.
2- Uçakta namazımı da normal namaz kılar gibi kılacağım, ama oturarak, değil mi?
CEVAP
Namazı uçakta normal kılacaksınız. Ayakta kılacaksınız. Dört rekatlı farzları iki rekat olarak kılacaksınız. Ayakta kılma imkanı yoksa koltukta bağdaş kurup veya diz üstü oturarak ima ile kılarsınız. Sandalyede oturur gibi kılınmaz.
Sual: Banyo yapınca, banyoda oluşan buharı teneffüs etmek oruca zarar verir mi ?
CEVAP
Normal su buharı zarar vermez.
Sual: Ramazan ayı içerisinde bir insan yatsıdan sonra hanımıyla beraber olsa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederiz deseler uyandıklarında da güneş doğmuş olsa 61 gün oruç tutmaları mı gerekir?
CEVAP
Oruca zarar vermez. Akşama kadar cünüp durulsa yine oruca zarar vermez. [Yani oruçları devam eder, bozulmuş olmaz. İhtilam olanın da orucu bozulmuş olmaz.] Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir.
Sual: Eldeki yarıklara krem sürmek, cildi yumuşatmak için krem sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: Şeker hastalarının iğne yaptırması orucu bozar mı?
CEVAP
Hangi iğne olursa olsun, enjeksiyon yapmak orucu bozar.
Sual: Göz damlasının oruca zararı var mı? Lens te ıslakken (Kendi özel sıvısının ıslaklığı) göze takılıyor. Birşey olur mu?
CEVAP
Göz damlası orucu bozmaz.
Sual: Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz. Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor bu durumun oruca zararı olur mu?
CEVAP
Hayır olmaz.
Sual: Ciltde bulunan hastalığa örneğin mantara sürülen krem oruca zarar verir mi?
CEVAP
Hayır vermez.
Sual: 1- Erkeklerin damla gelip abdest bozulmasın diye idrar yoluna koyduğu pamuk orucu bozar mı?
CEVAP
Orucu bozmaz.
2- Maliki mezhebini taklit edenlerini idrar yoluna koyduğu pamuk orucu bozar mı?
CEVAP
Malikide pamuk koymak bozmaz. Fakat bozsa bile biz Maliki mezhebini oruçta
taklit etmiyoruz ki...Şafiide pamuk koymak orucu bozar ama, şafiiyi namazda taklit edenlerin
orucu yine bozulmuş olmaz.
Sual: Hanefi mezhebine göre "tükürdüğümüz zaman tükürükte tükürükten az miktarda
kan olursa" abdest bozulur mu, yutunca oruç bozulur mu?
CEVAP
Kan tükürükten az ise dışarı çıkmakla abdest bozulmaz, yutulunca da oruç bozulmaz.
Sual: Sigara tiryakisiyim, sigara içmezsem oruç tutmam çok zor. Sigara yakıları var. Bunları koluma koysam, deri nikotini emiyormuş. Orucum bozulur mu?
CEVAP
Sağlam deriye konan hiç bir yakı, ilaç orucu bozmaz. Emilmesinin önemi yok.
Sual: Sinüzitten muzdarib bir hasta oruçlu iken burnuna ilac koyabilir mi? (püskürtülen cinsinden bir ilaç)
CEVAP
Oruç bozulur.
Sual: Oruçluyken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: Kan aldırınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz.
Sual: Çocuğunu emziren bir anne oruç tutabilir mi?
CEVAP
Eğer çocuğa zarar verecekse. kendine bir zararı dokunacaksa, tutmaz, iyi olduğu zaman kaza eder. Çocuğa zararı olmayacaksa tutar. Bunu da müslüman namaz kılan bir doktor bilir. Yani o çocuğa zarar gelir oruç tutma derse tutulmaz, zararı olmaz tut derse tutulur.
Sual: Oruçlu iken gusl abdesti almak caiz midir? Orucu bozar mı?
CEVAP
Guslederken su içine oturulmazsa zararı olmaz. Oruçlu iken yıkanmakta da mahzur yoktur.
Sual: Ramazanda sabah kalktım işe gittim. Öğle namazı için mescide gitmeden evvel
tuvalet ihtiyacımı gidermek için tuvalete girdim. İç çamaşırımda meni kalıntıları gördüm. Rüya gördüğümü kesinlikle hatırlamıyorum. Oruçlu idim. Ne yapacağımı bilemedim. Akşama kadar abdest alamadım. İşi bırakıp da eve gidemedim. Şimdi benim orucum zarara uğradı mı uğramadı mı? Kefaret mi yoksa kaza mı gerekiyor?
CEVAP
Önce meni olup olmadığı önemli. Diyelim ki meni ise, yani rüyayı hatırlamasanız da şehvetle meni gelmişse, cünüp oldunuz. Cünüp durmak haram ise de, orucu bozmaz. Oruç bozulmadığına göre, siz orucu değil, namazı düşünmeniz gerekirdi. Namazlar ne oldu? Namaz kılmamak çok büyük günahtır.
Sual: Oruçlu iken dişleri macunlu macunsuz firçalamak orucu bozar mı?
CEVAP
Macunsuz firçalamakta mahzur yoktur. Macunlu firçalamakla da oruç bozulmaz fakat mekruh olur. Macun yutulursa oruç bozulur, kaza gerekir.
Sual: Oruçlu iken kulağa pamuklu çubuk sokmakta mahzur var mıdır?
CEVAP
Şafiide orucu bozar, hanefide bozmaz.
Sual: Buruna ilaç sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Katı ilaç bozmaz, sıvı ilaç bozar.
Sual: Jöle, krem, deodorant orucu bozar mı?
CEVAP
Hiç birisi bozmaz.
Sual: Dudaktaki teri veya yaşlığı yalayıp yutmak orucu bozar mı?
CEVAP
Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozmaz. Abdest aldıktan sonra ağızdaki yaşlığı yutmak da bozmaz.
Sual: Bugünkü yazınızda, oksijen gazı tüpü ile suni hava verilince oruç bozulmaz diye yazdınız, bu nasıl oluyor, yani niye bozulmaz, bozulması gerekmez mi?
CEVAP
Teneffüs ettiğimiz hava orucu bozmaz. Tüple verilen oksijen de temiz hava demektir, oksijeni bol hava demektir. İçinde ilaç olsa bozar.
Sual: Ön ve arkaya pamuk koymak orucu bozar mı?
CEVAP
Erkeklerin idrar yoluna koyduğu pamuk tamamen kaybolsa da Hanefide bozulmaz. Makata konan pamuğun bir kısmı dışarıda kalsa orucu bozmaz, hepsi girerse bozar.
Sual: Fitil kullanmak orucu bozar mı?
CEVAP
Kadın veya erkeğin ilaç olarak kullandıkları fitil, orucu bozar, fakat guslü gerektirmez.
Sual: Hanımımı öptüm orucum bozuldu mu?
CEVAP
Öpmek orucu bozmaz. Cünüp olma ihtimali varken öpüşmek mekruh olur. Öpüşürken meni gelirse cünüp olunur ve oruç bozulur.
Meninin dışındaki akıntılar, mezi, vedi denilen akıntılar, erkeği de kadını da cünüp etmez. Cünüp etmeyince oruç da bozulmaz.
Sual: Yıkanırken kulağıma sabunlu su kaçtı, orucum bozuldu mu?
CEVAP
Bozulmadı.
Sual: 1- Denize girince oruç bozuluyor değil mi?
CEVAP
Denize girdiği için değil, su girecek deliklerden içine su kaçtığı için oruç bozulur. Eğer su girmezse oruç bozulmaz.
2- Bir de, evde mecbur kaldığımızda alafranga tuvaleti kullanıyoruz. Taharet
suyu tazyiki ile eller kullanılmadan taharetlenme neticesinde oruç bozulmuş olur mu?
CEVAP
İçeri su kaçarsa bozulur, kaçmazsa bozulmaz. Az tazyik yapıp el ile taharetlenme imkanı vardır. Öyle nasıl temizleniyorsunuz ki?
Sual: 1- Dudağımda uçuk vardı ve ben de patlamasın diye krem sürmüştüm. Maalesef akşama doğru uçuk patladı. Orucumu buna rağmen bozmadım. Kabul oldu mu?
CEVAP
Uçuk patlamasın diye krem sürmekle oruç bozulmuş olmaz.
2- İftar için yiyecek birşeyler hazırlarken parmağımı kestim. Birkaç damla aktı. Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Hayır kan çıkmakla, kan aldırmakla oruç bozulmuş olmaz.
3- Şükür secdesi nasıl olur ?
CEVAP
Kendisine nimet gelen veya bir dertten kurtulan kimsenin, Allahü teâlâ için şükür secdesi yapması müstehaptır. Şükür secdesi, tilavet secdesi gibidir. Şükür secdesi yapacak olan, niyet edip, secdeye gidince, önce Elhamdülillah der. Sonra secde tesbihini okur. Sonra Allahü ekber der ve ayağa kalkar..
Sual: Bacağına ameliyatla protez takılan bir hastanın ramazan ayı içerisinde göründüğü kadarı ile bir ağrısı ve sızısı olmadığı takdirde namaz kılıp oruç tutmasına engel teşkil eder mi?
CEVAP
Teşkil etmez. Ayakta kılamazsa oturarak kılar.
Sual: Traş olurken kanayan yere kan taşı sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: Sabah yatarken susadığımı hissettim ve saatime baktım saati 05.10 geçiyor olarak gördüm. Dikkatli olarak baktığıma eminim. Suyumu içtim ve gayri ihtiyari saate bir baktımki saat 06.10 çok üzüldüm. Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Evet bozuldu. Sizin kasdınız olmadığı için sadece kaza gerekir.
Sual: Astım hastası bir kimse hastalığından dolayı ilaç kullanma mecburiyeti doğunca ilacı kullanınca oruç bozuluyor mu? Kaza veya kefaret gerekiyor mu?
CEVAP
Evet bozuluyor. Sadece kaza gerekir.
Sual: Kadın hastalıklarında bir çubukla hap veriliyor, fitil veriliyor. Bunlar guslü gerektirir mi, orucu bozar mı?
CEVAP
Genelde guslü gerektirmez. Çok hassas olanlarda zevk almaya sebepolursa gerektirebilir. Gündüz kullanılırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Pamuk bile konsa, pamuk tamamen içeri girerse oruç bozulur. Yaş parmak girse oruç bozulur.
Sual: Gündüz taharet yapınca basurumu yıkayıp içeri sokuyorum. Orucum bozuluyor mu?
CEVAP
Dışarıdan içeri su veya herhangi bir şey girerse oruç bozulur. Eğer taharetlendikten sonra, bir havlu ile kurulanırsa basurun (hemoroidin) içeri girmesi orucu bozmaz.
Sual: Gece ihtilam olan bir kişi saat ona kadar uyusa, uyanınca oruca niyet edebilir mi?
CEVAP
Edebilir.
Sual: Dirseğimde çıkan iltihaplanmadan dolayı dirseğimin üstünden ve altından birer cm uzunluğunda kestiler ve iltihabın akması için bir hortum sokup uçlarını dışarı çıkardılar. Dün yapılan muayenede bir merhemi üsten sıkıp alt uçtan dışarı akıttılar. Niyetli olduğumdan dolayı şüpheye düştüm acaba orucum bozuldu mu?
CEVAP
Orucunuz bozulmadı.
Sual: Yanlış dolgudan dolayı diş etim hep kanıyor. Sahurdan sonra yatıyorum, sabah tekrar kalktığımda ağzımın içi kan dolu oluyor. Kanın bir çoğu boğazımdan geçmiş oluyor. Bazen uyku halinde değilken de fark ediyorum kan geldiğini... Tükürürsem abdest bozulacak. Tükürmesem yani yutsam oruç bozulacak? Haliyle illaki yutmuşumdur kan. Benim oruçlar bozulmuş mu?
CEVAP
Kan yutmak orucu bozar. Oruçların hanefiye göre bozuluyor. Onun için Hanbeli mezhebini taklit etmelisin. Orucu bozan şeyler, insanın elinde olmazsa, hanbelide orucu bozmuyor. Sen de elinde olmadan kan yuttuğuna göre orucun hanbeliye göre bozulmuyor.
Sual: Karşı tarafin ağız salgısını yutmak orucu bozuyor mu?
CEVAP
Karşı tarafın tükrüğünü, salgısını yutunca oruç bozulur. Eğer bu sevdiğimiz bir kimse ise sadece kaza değil, kefaret de gerekir.
Sual: Oruçlu iken alışkanlıktan dolayı rujumu yalıyorum, ufak parçaları yutuyorum oruç bozuluyor mu? Bozuluyorsa kefaret mi gerekir?
CEVAP
Rujun oruca zararı olmaz. Fakat yenirse oruç bozulur. Kaza gerekir. Ruj yeme alışkanlığı olan oruçken ruj sürmemelidir.
Sual: Oruçlu olduğunu unutarak taharette mübalağa ederek içeriye su kaçmış olsa oruca zarar verir mi kaza mı gerekir?
CEVAP
Unutulunca mahzuru olmaz. Unutarak yiyip içmek de orucu bozmaz. Oruçlu olduğunu bilerek taharette mübalağa eder ve içeri su kaçarsa oruç bozulur ve kaza gerekir.
Sual: Maliki mezhebini taklid ediyorum! (ilacımı yanlış kullanmamdan dolayı) 6 günlük hayzım bittikten sonra 14. gün leke geldi, 15,16,17.günlerde günde bir defa olarak yine geldi.(ilaçtan olduğunu öğrenip düzeltince kalmadı.) 23.gün hayz geldi 6 gün!
Bu durumda nasıl hareket etmem gerekiyordu? Leke gelen günler istihaza'dır diye namazımı kıldım ve oruç tuttum, orucum kabul oldu mu?
CEVAP
Hanefide namaz ve oruçlarınız sahihtir, çünkü istihazadır. 23. gün gelen ise hayzdır. Ancak malikiyi taklit ettiğiniz için durum değişti. 14. gün gelen de hayz kabul edilir. 15. gün de hayzdır, 16 ve 17.günler istihazadır. Yani bu iki gün orucu kaza etmeniz gerekir.
Sual: Balıkların suyunu temizlerken boğazıma ister istemez su kaçtı orucum bozuldu mu?
CEVAP
Ağıza kaçtı ise bozulmaz, boğazdan içeri girmişse oruç bozulur, kaza gerekir
Sual: Oruçluyken öğleden sonra rutubet yapacağı için misvak kullanmak mekruhdur diyorlar. Aslı nasıldır?
CEVAP
Rutubet yapmak ne demek? Öğleden önce rutubet yapmaz mı? Misvak oruçlu iken
her zaman kullanılır. Şafiide öğleden sonra kullanmamak iyi olur, çünkü ağızdaki kötü kokuyu giderdiği için, öğleden sonra misvaklanmayı mekruh sayarlar. Derler ki, (Oruçlunun ağız kokusu Allah için sevimlidir. Öyle ise Allaha sevimli gelen birşeyi biz niye yok edelim) derler. Rutubetle ilgisi yoktur.
Sual: Uyanık iken bakarak cünüb olmak orucu bozmaz deniyor. Bunu anlayamadım
efendim, yani insan bakarak cünub olması için şehvet duyacaktır, o şehvetle gelen meni orucu bozmuyor mu?
CEVAP
Bozmaz. Bir insan bir kadına veya çıplak bir kadına bakınca şehvetlense ve eliyle dokunmadan cünüp olsa, şehvetle meni gelse de oruç bozulmaz.
Sual: Salı günü kaza orucu tutmak için pazartesi akşamı saat 24.00 te kaza orucu niyeti ile yemek yedim ertesi gün niyet etmediğimi hatırladım bu kaza orucu sahih oldu mu?
CEVAP
Kaza orucuna niyetin ilk vakti, akşam ezanından başlar, imsak vaktine kadar
devam eder. Siz gece niyet ettiğinize göre orucunuz sahihtir.
Sual: Kaza orucu tutarken en son tutamadığım ramazan orucuna diye niyetlenmem yeterli mi?
CEVAP
Evet yeterlidir.
Sual: Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su cerahat ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor, bunlar tekrar içeri girer mi yani bu durum orucu bozar mı?
CEVAP
Orucu bozmaz.
Sual: Sağlık ocağında kulak yıkatmak orucu bozar mı?
CEVAP
Suyun içine bir ilaç konuyor, konmazsa orucu bozmaz. Konursa bozar.
Sual: 1- Akşam yemek yerken yarın kaza orucu tutayım diye kalbinden geçirmiş hatta hanımına da söylemiş ama diliyle de niyet etmeyi unutmuş. Şimdi oruca devam mı edecek?
CEVAP
Yarın tutmaya akşamdan karar vermişse, yani gece yemeğe kalksam da kalkmasam da yarın oruç tutacağım diye düşünmüşse, niyet etmiş olur. Yemek yemesi veya gece kalkması şart değildir.
2- Birinci tehiyatta oturmayı unutan kimse, aklına gelir gelmez ne yapması lazımdır?
CEVAP
Dizleri yerden kesilmişse artık oturmaz, sonunda secdei sehv yapar.
Sual: 1- Kaza orucuna niyet eden birisi öğleden önce isteyerek bozarsa bile kefaret gerekmez diye biliyorum. Hükmünü bildirir misiniz?
CEVAP
Evet öyle. Fakat özürsüz bozunca günah işlemiş olur. Öğleden sonra da bozsa aynıdır.
2- Toplumda yaygın bir şekilde söylenen -özürlü, zihinsel özürlü vs gibi- sözlerin dinen bir sakıncası var mıdır? Özürlü demek uygun değil gibi geliyor..
CEVAP
Sakata sakat demenin ne mahzuru olur ki? Hiç bir mahzuru yok. Deliye deli denir. Özürlüye özürlü denir.
Sual: Biz iki kardeşiz, annem bize hamileyken oruçlarını tutamamış. o zamanki ramazan imsakiyelerini saklayıp daha sonra (yıllar sonra) o imsakiyelere bakarak sırayla tutmuş. Niyet ederken bunlara göre niyet etmiş. Bunları tekrar tutması gerekiyor mu?
CEVAP
Çok iyi olmuş.Tekrar tutması gerekmez. Fakat imsakiye saklamasa da ilk kazaya kalan diyerek de tutabilirdi. Namazları da öyle kaza etmek gerekir. İlk kılınan kılınınca ondan sonraki ilk olur.
Sual: İstemeyerek yağmur suyu ağzımıza kaçsa oruca zararı olur mu?
CEVAP
Bozulur.
Sual: Hastanede test için kan verirken enjektörü sokmadan önce deriye alkol sürüyorlar ve çıkarttıktan sonra iğne deliğinin üzerine alkollü pamuk koyuyorlar. Bunun oruca bir zararı var mıdır?
CEVAP
Hayır oruca zararı olmaz
Sual: Oruçlu iken kulaktan kulak damlası dökersek oruç bozulur mu?
CEVAP
Evet bozulur, göze damla bozmaz da kulağa damla orucu bozar.
Sual: Ben diabet hastasıyım ve oruç tutacağım inşallah. Benim sorum kan alıp
ölçü aletine koyup şekerimi ölçmem orucu bozar mı? Yani kan dediğim şırınga filan değil belki 3 damla....Çünki iş için yoldayım ve şekerimin düşmemesi icab ediyor.
CEVAP
Kan aldırmak orucu bozmaz.
Sual: Arı sokarsa oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz.
Sual: Deriyi çizerek yapılan çiçek aşısı orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz. Tentürdiyot gibidir.
Sual: Sigara dumanı az da olsa, teneffüs edilince orucu bozar mı?
CEVAP
Zaruretsiz teneffüs edilince bozar.
Sual: Bir odada ne kadar sigara dumanı olursa orucu bozar?
CEVAP
Rahatsız edecek kadar duman varsa oruç bozulur.
Sual: Kadın geceden niyet ettiği orucu öğleyin bozsa, öğleden sonra da adet görse, kaza mı lazımdır?
CEVAP
Kaza lazımdır.
Sual: Viks ve başka merhem sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: Astım tabletinin gazını teneffüs etmek orucu bozar mı?
CEVAP
Sigara dumanı gibi orucu bozar.
Sual: Astımlıya kriz halinde verilen ilaç, keffareti gerektirir mi?
CEVAP
Gerektirmez. Hastalık özrüdür.
Sual: Evi haşere için ilaçladım. Bu ilacı teneffüs orucu bozar mı?
CEVAP
Az olursa bozmaz.
Sual: Namazda şafiiyi taklidde, pamuk fitil orucu bozulur mu?
CEVAP
Oruçta taklid etmediği için bozmaz.
Sual: Şekersiz ciklet çiğnemek orucu bozar mı?
CEVAP
Mekruhtur. Çiğnememelidir.
Sual: Ele iğne batıp kırığı içinde kalsa orucu bozar mı?
CEVAP
Hazım cihazına girmeyince bozmaz.
Sual: Oruçlu iken kalbim ağrıyınca trinitrin alsam kaza mı gerekir?
CEVAP
Evet.
Sual: Bel gevşekliği sebebiyle meni gelse, oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz.
Sual: Burna tuzlu su çekmek, ilaç gibi orucu bozar mı?
CEVAP
Evet. Beyne veya boğaza kaçarsa bozar.
Sual: Kulağı antiseptikli su ile yıkatmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozar.
Sual: İmsakte, yaraya konan ilaç, sabah emilse, orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: Kanayan yere kan taşı sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
İçeri girmeyen şey orucu bozmaz.
Sual: Makattaki pamuğun yarısı dışarıda kalsa oruç bozulmaz mı?
CEVAP
Bozulmaz.
Sual: Mentollü mendili koklamak orucu bozar mı?
CEVAP
Evet.
Sual: Mideye ucu dışarıda kalan alet sokulursa, oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz.
Sual: Taharetten sonra basuru içeri koysam, orucum bozulur mu?
CEVAP
Kurulanıp konursa bozulmaz.
Sual: Burna katı ilaç mesela viks sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Katı ilaç bozmaz.
Sual: Dudaktaki teri yalayıp yutmak orucu bozar mı?
CEVAP
Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozmaz.
Sual: Oksijen gazı, orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Türkiye Takvimine göre, sahuru yanlışlıkla 10 dakika geciktirdim. Orucum sahih oldu mu?
CEVAP
Kaza gerekir.
Sual: Deri altına tüberküloz testi yapılıyor. Orucu bozar mı?
CEVAP
Evet.
Sual: Dayanamayıp orucunu bozana kaza mı gerekir?
CEVAP
Dayanamıyana, kaza gerekir.
Sual: Kalb için, dil altına konup, emilen hap, orucu bozar mı?
CEVAP
Evet. Deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir.
Sual: Oruç bozulunca (Benim oruca el-Fatiha) demek küfür mü?
CEVAP
Evet. Fatihaya hakaret olur.
Sual: Hasta, ağzına sık sık su alsa orucu bozulur mu?
CEVAP
Yutulmadıkça bozulmaz.
Sual: Hasta, su buharını teneffüs etse orucu bozulur mu?
CEVAP
Ciğerlere giderse bozar.
Sual: Burnu kanayıp, genizden mideye giderse, oruç bozulur mu?
CEVAP
Evet.
Sual: İğne vurmak şafiide de orucu bozar mı?
CEVAP
Bozar.
Sual: Kulağı pamukla veya su ile temizlemek, orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: Kulaktaki pamuk, delik zardan içeri girse, orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır.
Sual: Gırtlağa çıkan tükrüğü kusarak çıkarmak, orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır.
Sual: Kulağa kaçan sabunlu su, orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.
Sual: Abdestte su kaçınca yiyip içse kaza mı, kefaret mi lazımdır?
CEVAP
Kaza lazımdır.
Mahallî yazarın tenkidleri
Sual: Mahallî bir gazetede yazarın biri, ekteki makalesinde, Bir Bilene Soralım köşesindeki yazıları tenkid ediyor, (her sene aynı yazılar yazılıyor ve fitil ve benzeri şeylerin orucu bozup bozmıyacağı husûsunun oruçla ne ilgisi var, İslâmiyet bu mudur?) deniyor.
İslâmiyetin ne olduğuna dâir bir alternatif söylemiyor. Tenkidinde haklılık payı var mıdır?
CEVAP
Yazar, İslâmiyeti bilmediği gibi, nelerin orucu bozacağını da bilmiyor. İslâmiyet her sene değişmez. Bu sene İslâmın şartı beş denmişse, gelecek sene bu altı olmaz. Azalmaz da, çoğalmaz da. Bu sene, (hastaya serum vermek orucu bozar) denmişse, gelecek sene (bozmaz) denilemez. Aslında değişik yazan varsa, o tenkid edilmelidir! Hep aynı şeyi yazan tenkid edilir mi? Şimdi mahallî yazara soruyoruz, İslâmiyet bu değilse nedir? Her sene değişmesi mi gerekir?
Yazar, orucun ne olduğunu, orucu nelerin bozduğunu bilmiyor ki, (vücuda giren şeylerin orucu bozup bozmıyacağından bahsedilmez) diyebiliyor. Önce oruç nedir ve neler orucu bozar, kısaca bir ta'rîfini yapalım!
Oruç, fecrin ağarmasından, güneş batıncaya kadar, yiyip içmeyi ve orucu bozan diğer şeyleri terketmektir. Diğer bozan şeyler nelerdir? Yaradılışta bulunan deliklerden içeri giren şeyler orucu bozduğu gibi, vücuttaki yaraya konulan ilâç, sindirim yollarına sızarsa, yine oruç bozulur. İğne [enjeksiyon], serum orucu bozar. Çünkü bunlar sindirim yoluna gider. (Tahtâvî)
Hastalık için kullanılan fitiller, tabiî deliklerden verilir. Ağrı kesici, ateş düşürücü fitiller olduğu gibi, romatizma, mantar, bulantı, hemoroid ve kabızlık önleyici fitiller de vardır. Serum yolu ile de ilâç ve gıda verilebilir. Tabiî deliklerden ilâç olmayan maddeler de girerse yine oruç bozulur. Bunları sormak ve bunlara cevap vermekten tabiî ne olabilir? Fakat yazar, (bunlar pis, anormal ve manyakça sorular) diyor. Acaba aynada kendini mi görüyor?
Reformcuların Yeni Oyunu
İstanbuldan KBB mütehassısı bir doktor diyor ki:
Sual: Dinde reformcu bir grup, yeni bir kitap yazıp, âlimlerden farklı, yeni ictihadlar yapacaklarmış. Kulağa damlatılan ilacın orucu bozmayacağı yönünde bilgi istiyorlar. Hanefi ve Şafiîye göre, göze, kulağa ve burna damlatılan ilaç, orucu bozar mı, bozmaz mı?
CEVAP
Fıkıh kitaplarındaki hüküm şöyle:
Hanefide göze damlatılan veya diş çukuruna konan ilacın tadı boğazda hissedilse bile orucu bozmaz. Kulağa damlatılan ilaç, burna konan sıvı ilaç orucu bozar.
Şafiîde ise, göze damlatılan ilacın tadı boğazda hissedilse bile bozmaz. Fakat kulağa konan her şey orucu bozar. Burna konan sıvı ilaç da bozar.
Hanefide ve Şafiîde, sağlam deriye sürülen ilaç, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz. Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Sağlam deriden içeri girdiği için Hanefide de, Şafiîde de orucu bozmaz.
Hadis-i şerifte (İçeri giren şeyler orucu bozar) buyuruluyor. Şafiîde, kulak tabii menfezdir. Kulağa konan sıvı-katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar. Hanefide, kulağa giren katı şey ve su orucu bozmaz. Fakat yağ ve ilaç bozar. Yağ ve ilaç emilse de, emilmese de, sindirim yoluna gitse de, gitmese de bozar.
Göz, menfez kabul edilmediği, aynen sağlam deri hükmünde olduğu için, göze konan ilaç, sağlam deriye sürülen ilaç gibi çeşitli kanallarla sindirim yoluna gitse de hiçbir mezhebde orucu bozmaz. Fakat boğaza, beyne ve mesaneye açılan yara yolu ile ilaç verilirse, Hanefide de, Şafiîde de oruç bozulur.
Reformcu grup ne yapmak istiyor? Kendileri müctehid olsalar bile, ictihadla ictihadın nakzedilemiyeceğini bilmeleri gerekir. Reformcuların, (Burada Hanefilerin kavli doğrudur. Kulağa kum koymak orucu bozmaz. Şafiînin ictihadı yanlıştır.) demeye hakları olmaz.
